ETİK VE GÜVENLİK
Etik:
Yaptığımız
davranışların doğru yada yanlış olduğunu ayırt etmemizi sağlayan kavramdır.
İnternet
Etiği: Çevrim
içi ortamda iletişim kurarken doğru ve yanlış davranışları belirleyen
kurallardır.
Kamu
Spotu: Belli
konularda toplumu bilgilendirici ve eğitici videolara kamu spotu denir.
Siber
Zorbalık: Dijital
platformlar üzerinden yapılan zorbalık türüdür. Hakaret, aşağılama, iftira
atmak, dışlama, taciz ve takip etmek gibi durumlar siber zorbalığa girmektedir.
Siber
zorbalıktan Nasıl Korunabiliriz?
1- Profilimizin gizli olması
gerekir.
2- Sizi rahatsız edenleri
engelleyebiliriz.
3- Tanımadığımız kişilerden
gelen istekleri kabul etmemeliyiz.
4- Önce düşünüp sonra paylaşım
yapmalıyız.
5- Gerçekte söyleyemeyeceğimiz
şeyleri internette de söylememeliyiz.
Telif
Hakkı: Bir
kişinin fikri emeğiyle oluşturduğu eseri üzerindeki hukuki haklarıdır.
Ülkemizde telif hakları 5846 sayılı
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ile düzenlenmektedir.
Korsan
Ürün: Eser
sahibinden izin alınmadan çoğaltılan ve dağıtılan ürünlere korsan ürün denir.
Not: Bir eserin korunma süresi
ürün sahibinin yaşamı boyunca ve ölümünden sonra 70 yıldır. Koruma süresi biten eserler için sahibinden veya
ailesinden izin alınmadan kullanılabilir.
Ücretsiz
Yazılım: Kullanımı
için herhangi bir ücret ödememiz gerekmeyen yazılımlardır. Youtube, instagram,
twitter vb.
Geçiçi
Kullanımlı Yazılımlar: Önceden belirlenmiş bir kullanım süresi olan yazılımlardır. 15 gün, 30
gün vb.
Demo
Yazılımlar: Tanıtım
amacıyla ürünün belli özelliklerinin kısıtlandığı lisans türüdür. Minecraft
deneme sürümü gibi.
Beta
Yazılım: Henüz
tam olarak bitmemiş ya da çıkmamış ancak bazı özelliklerini kullandığımız yazılımlardır.
Ücretli
(lisanslı) Yazılım: Kullanmak için gerekli lisans ücretinin ödenmesi gereken yazılımlardır.
Windows işletim sistemleri, Microsoft Office programları (Word, Excel,
Powerpoint) gibi.
Dijital
Vatandaşlık: Bilgisayar,
internet ve mobil cihazlar yardımıyla sanal ortamları kullanan kişilere dijital
vatandaş denir.
CTRL + K = seçili olan yazıyı kalınlaştırır.
GİZLİLİK VE GÜVENLİK
Gizlilik: Bilgilerin yetkisiz
kişilerin eline geçmemesi için koruyucu önlemler alınmasıdır.
Sezar
Şifresi: Bu yöntem yazılacak olan
kelimedeki harflerin bir sonraki harf yazılması ile oluşan şifreleme
yöntemidir. Örneğin ALİ yerine BMJ yazmak gibi.
Zararlı
Yazılımlar:
1.
Virüsler: Bulaştığı bilgisayardaki
dosyaları silebilen veya zarar verebilen uygulamalardır.
2.
Truva Atı: Faydalı bir yazılım gibi görünen fakat
bilgisayara sızarak güvenlik açığı oluşturan zararlı yazılımdır. Bilgisayar
korsanlarının bilgisayarlara erişmeleri için yazılırlar.
3.
Solucan: Kendini sürekli kopyalayan
ve sistemin yavaşlamasına neden olan zararlı yazılımdır.
4.
Reklam Yazılımı: Bilgisayar açıkken
kendiliğinden reklam sayfaları açan zararlı yazılımdır.
5.
Casus Yazılım: Bilgisayara bulaştığında
kullanıcı ve bilgisayar hakkında bilgileri toplayıp ve internet olduğunda bu
bilgileri bilgisayar korsanına gönderen yazılımdır.
Güvenlik
Yazılımları
Zararlı yazılımlara karşı bilgisayarımızı koruma
amacı taşıyan yazılımlara güvenlik yazılımları denir.
Antivirüs
Yazılımları
Antivirüs programları bilgisayarlarımıza virüs
bulaşmasını engelleyen veya bilgisayarımıza bulaşmış olan virüsleri temizleyen
yazılımlara antivirüs yazılımı denir.
BİLGİSAYAR AĞLARI
Modem: Bağlı cihazların internete erişmesini sağlayan,
telefon hattından gelen analog sinyalleri dijital sinyallere çeviren ağ
donanımıdır.
Ağ
Kablosu: Modem
ile bağlı cihazlar arasında iletişim kurmamızı sağlayan kablodur.
WİFİ: Mobil cihazların (cep
telefonu, tablet, dizüstü bilgisayar vb.) kablosuz olarak internete bağlanma
teknolojisine verilen isimdir.
BİLGİSAYAR AĞLARININ KARŞILAŞTIRMASI
1. Yerel Alan Ağı (LAN): Birbirine yakın
mesafede (aynı odada, aynı binada) olan cihazların birbirine bağlanmasıyla
oluşan ağ çeşididir.
2. Metropol Alan Ağı (MAN): Bir şehrin
tamamına yayılmış olan cihazların birbirine bağlanmasıyla oluşan ağ çeşididir.
3. Geniş Alan Ağı (WAN): Farklı coğrafyalarda( farklı şehir,
farklı ülke, farklı kıta gibi) bulunan cihazların birbirine bağlanmasıyla
oluşan ağ çeşididir.
İletişim: Duygu, düşünce veya
bilgilerin çeşitli yollarla veya farklı araçlarla başka insanlara aktarılmasına
iletişim denir.
Eş Zamanlı İletişim (Senkron): İletişim kuranların aynı anda etkileşimde oldukları iletişim sürecidir.
Telefon görüşmesi, görüntülü arama yüz yüze görüşme vb.
Eş Zamanlı Olmayan İletişim (Asenkron): İletişim kuranların farklı zamanlarda etkileşimde bulundukları iletişim sürecidir.
Örneğin mektuplaşma, e posta, gazete, sms
gibi.
*Etkili
İletişim İçin;
- ü Kişinin kendini doğru ifade etmesi gerekir.
- ü Karşıdaki kişinin etkin bir şekilde dinlemesi gerekir.
- ü Empati kurulması
- ü Hoşgörülü ve önyargısız olunması
- ü Eleştirilere açık olunması gerekir.
İletişimde
Yapılan Hatalar;
- ü Hakaret etmek.
- ü Dinlememek
- ü Emir vermek
- ü Tehdit etmek
- ü Öğüt vermek
- ü Suçlamak vb.
